خوانش ساختار بازنمودی قرآن براساس رویکرد نقش‌گرا (مطالعه مورد پژوهانه : سوره طاها)

نویسندگان

  • سمیه نادری ـ دانشجوی دکترای ادبیات و زبان عربی دانشگاه رازی کرمانشاه
  • علی سلیمی استاد گروه ادبیات و زبان عربی دانشگاه رازی کرمانشاه
چکیده مقاله:

      چکیده بر پایه الگوی نقش‌گرای هلیدی، رویدادها و افکار آدمی قابلیت باز نمایی در زبان را دارند که در سه سطح  باز نمودی، بینا فردی و متنی بررسی می‌شوند. در این پژوهش سعی بر آن است تا بندهای آیات سوره‌ی طاها را از منظر اصول و مبانی نظریه‌ی سیستمی – نقشی مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم. برای این منظور، سوره مزبور، به روش توصیفی و تحلیلی مورد تأمل قرار گرفت. در بیش از هشتاد آیه سوره طاها، بخشهای مهمی از سر گذشت پر ماجرای حضرت موسی (ع) تشریح می‌گردد، تا برای پیامبر (ص) و مومنان که در آن ایام در مکه، سخت از سوی دشمنان در فشار بودند، دلداری و تسلیت خاطری باشد. هدف نگارنده در این پژوهش، آزمودن نظریه‌ی مذکور و بررسی قابلیت اعمال آن در حیطه‌ی داده‌های قرآنی و تحلیل لایه‌های مختلف معنایی آن است و نتایج بررسی حاکی از آن است که سوره‌ی طاها در سطح بازنمودی به جز فرایند مادی از دیگر انواع فرایندها مانند ذهنی و کلامی بهره جسته و در این میان بیشترین بسامد از نوع فعل‌های مادی است که متناسب با حال و هوای سوره، صورت گرفته است.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

خوانش ساختار اندیشگانی و بینافردی اشعار فاروق جویده براساس رویکرد نقش‌گرای هلیدی (مطالعه مورد پژوهانه: ده قصیده)

اشعار فاروق جویده بازنمود اعتراض، انتقاد و اندیشه­های مبارزه­طلبانۀ شاعری روشن فکرست که علیه نابسامانی­های سیاسی و اجتماعی جامعۀ خود قد برافراشته‌است؛ از این رو، با عنایت به اهمیت به کارگیری نظریات علمی در فهم بهتر متون ادبی، این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی، به بررسی اشعار فاروق جویده در دو سطح اندیشگانی و بینافردی بر اساس نظریه نقش­گرای هلیدی پرداخته است. به منظور تحلیل بهتر ده قصیده که دارای ...

متن کامل

تطبیق عناصر زیبایی شناسی قرآن کریم با نظریه هنجارگریزی نحوی نمونه مورد پژوهانه: سوره مبارکه «کهف»

سبک‏شناسی، به عنوان یکی از روش‏های تحلیل متون ادبی امروزه بیشتر بر پایه «هنجارگریزی» استوار است. این نظریه که گاهی از آن با عناوینی چون «انحراف از نُرم» یا «عدول از زبان معیار» یاد می‏شود، یکی از مهمترین یافته‏های صورتگرایان روس است و تأکید آن بر تمایز یک اثر ادبی از صورت عادی زبان است. از آن جمله می‏توان به هنجارگریزی در عرصه دستور زبان یا همان بخش نحوی آن اشاره کرد که به شکل جابجایی ارکان جمله...

متن کامل

بررسی زبان شناختی و روان شناختی تصاویر بیانی در قرآن کریم (مطالعه مورد پژوهانه سوره بقره)

تصاویر بیانی، همواره به عنوان صور خیال در ادبیات مطرح بوده اند. امّا زبان شناسی نوین آنها را صرفاً آرایه ای ادبی و زیبایی آفرین نمی داند و آنها را از دیدگاه های مختلف بررسی می کند. در این پژوهش سعی بر آن است تا آنها از دیدگاه زبان شناسی شناختی بررسی شوند، دیدگاهی که تصاویر بیانی را به مثابه ی فرآیندی ذهنی و شناختی معرفی می نماید و جزئی از پیکره ی زبان می داند. داده های این جستار، شامل تمام آیات س...

بینامتنی کاربردی قرآن در شعر معاصر عرب (مورد مطالعه پژوهانه اشعار محمد قیسی)

بینامتنیت تکنیکی است که در شعر معاصر عرب کاربرد فراوانی پیدا کرده است. با توجه به تعریف‌هایی که سردمداران این نظریه از جمله بارت و کریستیوا و بسیاری از ناقدان عرب از آن داده‌اند باید گفت که آنها این نظریه را به­عنوان پدیده‌ای اسلوبی و ساختاری به شمار آورده‌اند که در آن هیچ تأثیر و تأثری میان متن مبدأ و مقصد و نیز ارجاع خواننده به متن مبدأ قائل نمی‌شوند. در حالی که این گونه نیست و این پدیده در ش...

متن کامل

رویکرد صورتگرا- نقشگرا درالکتاب سیبویه

مکاتب زبانی معاصر چه صورتگرا(formalism) چه نقشگرا(functionalism) و چه شناختی (cognitive) اصولی را در مطالعه زبان پایه ریزی کردند که در نوع خود منحصر به فرد است؛ لیکن به علت یکجانبه نگری و فروگذاری برخی جوانب، نواقصی در نظریاتشان به چشم می‌خورد؛  این در حالی است که قرنها پیش زبانشناسان مسلمان، اصولی برای دستور زبان عربی وضع کردند که هنوز بعد از گذشت 1400سال کمتر کسی توانسته در آن خللی وارد کند؛ ...

متن کامل

بررسی ساختار سوره مائده با رویکرد ساختار درختی

دید ساختاری به سوره‌ها نگرش نوینی در تفسیر قرآن است که در آن هر سوره دارای یک روح کلی وغرض اصلی است و تمامی آیات و مباحث مطرح شده در سوره به صورت منطقی و بخش‏بندی شده به آن غرض مرتبط می‏شوند. برای ترسیم ساختار هر سوره از ابزارها و روشهایی استفاده می‌شود که مهمترین آن‌ها سیاق سوره است. ترسیم ساختار سوره‌ها فواید ارزنده‎ای دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به درک جلوه‌ای جدید از اعجاز قرآن کریم، مقاب...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 5  شماره 1

صفحات  129- 149

تاریخ انتشار 2017-05-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023